Schizoïde persoonlijkheidsstoornis


Wanneer een kennis of familielid liever alleen is dan in gezelschap, dan zal het op een gegeven moment niet zo moeilijk zijn om deze persoonlijkheidsstoornis te herkennen. Des te moeilijker is het om de persoon te leren kennen! Deze zal zich afzijdig houden, geen contact zoeken en als hij de kans krijgt contact uit de weg gaan of zelfs niet meer komen opdagen. Het zijn ook mensen die in een gesprek heel erg hun eigen gedachten blijven volgen, je proberen te overtuigen en daarbij niet luisteren naar wat jij te zeggen hebt. Toch kunnen de gedachten die zij ontwikkelen heel interessant zijn en je op ideeën brengen. Dit soort mensen maakt zich bijvoorbeeld ineens heel sterk tegen milieuverontreiniging of bio-industrie. Hoewel zij dan contact uit de weg gaan en een beetje wereldvreemd zijn, dragen zij op die manier toch hun steentje bij.

Mensen met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis zoeken werk dat hun eigen interesse heeft en waar zij weinig hoeven te wedijveren met anderen. Op plekken waar anderen het moeilijk zouden uithouden vanwege de eenzaamheid houden zij het wel vol. Soms steken zij zelfs heel veel energie in bijvoorbeeld sterrenkunde en kunnen zij wel grote genegenheid voor een huisdier aan de dag leggen. Soms houden zij er een strenge moraal op na die in een gewoon contact met mensen niet vol te houden zou zijn. Soms houden zij er zelfs geniale ideeën op na. Zij zullen niet gemakkelijk gevoelens uiten en al helemaal moeite hebben met boze gevoelens. Wanneer zij zich bedreigd voelen zullen zij niet gauw reageren maar trekken zij zich terug in fantasieën waarin zij zich machtiger en veiliger voelen.


Mensen met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis worden gekenmerkt door hun sociale teruggetrokkenheid. Zij voelen zich niet op hun gemak in menselijke relaties, zijn introvert en in het contact gesloten en vlak. Door anderen worden zij vaak gezien als een beetje vreemde, eenzame figuren.
Het is niet precies bekend hoeveel mensen er een schizoïde persoonlijkheidsstoornis hebben. Er zijn schattingen tot 7 procent. De verdeling tussen mannen en vrouwen is ook nog niet vastgesteld, waarschijnlijk hebben mannen het twee maal zo vaak. Deze mensen komen vaak terecht in werk waar ze weinig met anderen te maken krijgen. Het meest opvallende van mensen met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis is dat zij zich nooit op hun gemak lijken te voelen. Zij vermijden oogcontact en gedragen zich opvallend ongeïnteresseerd of juist veel te serieus. Zij lijken soms meer belangstelling te hebben voor niet-levende objecten of voor abstracte theorieën.

Er is geen duidelijke relatie met ernstige psychiatrische ziekten zoals schizofrenie. Het beroepsmatig functioneren is vaak niet belemmerd en mensen met een schizoïde persoonlijkheidsstoornis hebben geen wanen of vreemde gedachten. Er bestaat wel gelijkenis met paranoïde persoonlijkheidsstoornis, maar daarbij is veel meer sociaal contact mogelijk. Bij vermijdende mensen is er uiterlijk veel overeenkomst maar het verschil is dat deze juist een grote behoefte aan contact ervaren.

Het is niet gemakkelijk om contact te krijgen met iemand die een schizoïde persoonlijkheidsstoornis heeft. Geduld en betrouwbaarheid zijn sleutelwoorden, vaak is het genoeg om er gewoon te zijn. In discussies kan het moeilijk zijn om dit geduld te bewaren. Mensen met deze stoornis in hun persoonlijkheidsontwikkeling zijn soms erg principieel en zullen geneigd zijn om jou af te wijzen wanneer je hun principes niet deelt. Als het mogelijk is kun je de principekwesties beter laten rusten.