Antisociale persoonlijkheidsstoornis

Aan de buitenkant merk je vaak niets aan mensen met een antisociale persoonlijkheidsstoornis. Uit hun voorgeschiedenis blijkt echter dat zij problemen hebben in het sociale functioneren. Liegen, bedriegen, weglopen van huis, diefstal, vechtpartijen, middelenmisbruik en illegale praktijken zijn vaak al op de kinderleeftijd begonnen. In het contact worden zij door mensen van het andere geslacht, vaak als charmant en hoffelijk ervaren, terwijl zij door dezelfde sekse juist als dwingend en manipulerend worden beleefd. Zij hebben zelf vaak opmerkelijk weinig last van angst en onzekerheid, zelfs niet in de penibele situaties waar zij (vaak door hun eigen toedoen) in verzeild raken.

Opmerkelijk is hun vaak perfecte inschatting van de situatie en hun slimme kijk op bepaalde zaken. Zij zijn niet goed in het overzien van de consequenties van hun handelingen. Overspel, mishandeling, rijden zonder rijbewijs of rijden onder invloed zijn veel voorkomende zaken. Het lijkt of zij geen geweten hebben, terwijl zij heilig verontwaardigd kunnen zijn, over een onrecht dat hen of hun geliefde is aangedaan. Mensen met een antisociale persoonlijkheidsstoornis hebben vaak lichamelijke klachten, depressies en maken zich schuldig aan alcoholmisbruik.

Iemand met een antisociale persoonlijkheidsstoornis is iemand die moeite heeft zich te houden aan de sociale normen, die anderen oplicht voor zijn eigen plezier of om er beter van te worden, iemand die in vechtpartijen verzeild raakt en gauw agressief of dreigend is, iemand die zichzelf en anderen blootstelt aan gevaar en die niet in staat is een baantje te behouden of zijn verplichtingen na te komen. En achteraf toont hij of zij geen spijt, maar probeert de verantwoordelijkheid te ontlopen.

Zij zijn meermaals met de politie in aanraking geweest. Vaak zijn ze als kind van huis weggelopen, hebben brand gesticht of hebben drugs gebruikt. Ze hebben moeite met een baan te behouden en hebben vaak conflicten met bazen, of met mensen met authoriteit. Wanneer hun geliefde niet meer met ze om wil gaan, dan hoeft het voor hen niet meer. Ze kunnen besluiten om alles helemaal anders te gaan doen en nemen daarbij risico's, waardoor ze ook weer verder in de problemen kunnen komen. Ze proberen anderen te slim af te zijn en hebben er geen moeite mee, om daarvoor de waarheid een beetje te verdraaien. Ze willen door te dreigen met geweld, soms dingen gedaan zien te krijgen. Als iemand zegt dat ze iets niet durven, hebben ze de neiging om te laten zien dat ze het wel durven.

In gevangenissen is het percentage antisociale persoonlijkheid 75 procent.

Het is niet makkelijk om op grond van een gesprek vast te stellen of iemand lijdt aan een antisociale persoonlijkheidsstoornis. Op het eerste gezicht lijkt er met deze mensen niets aan de hand. Zij gedragen zich normaal en voorkomend en pas bij grondig doorvragen, blijkt dat de persoon bijvoorbeeld liegt en gespannen is, vijandig, prikkelbaar en boos, onder het masker van charme en aardigheid.
De problemen die je hebt met mensen met een antisociale persoonlijkheidsstoornis, worden vooral duidelijk in relaties. Familieleden en partners hebben het daarom het moeilijkst. Duidelijkheid geven over van wat je wel en wat je niet tolereert, geeft duidelijkheid. Mensen met een antisociale persoonlijkheidsstoornis kunnen je goed laten voelen, waar je eigen zwakke plekken zitten. Het kan ook zijn dat jij je gemanipuleerd en bedreigd voelt. Soms is het goed, om daar duidelijk over te zijn en bij de politie aangifte te doen van bedreiging. Veel mensen sluiten op een af andere manier hun ogen voor het antisociale gedrag van hun naasten. Het vereist wel zelfkennis om dat onder ogen te zien!